Mắc máy điện tim là kỹ thuật cần được thực hiện chính xác để hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý tim mạch. Vậy cách mắc máy đo điện tim được thực hiện thế nào? Tiêu chuẩn nào cần chú ý thực hiện quy trình này? Hãy cùng tìm hiểu qua phần chia sẻ và nghiên cứu của Đất Việt Medical - Đơn vị phân phối chính hãng máy điện tim dưới đây nhé!

Tham khảo:

• Chức năng của máy điện tim 3 cần là gì?
• Chức năng và giá bán máy đo điện tim 3 cần Contec là gì?
• Cách kết nối máy điện tim với máy tính nhanh chóng trong 3 phút

Mắc máy điện tim là gì?

Mắc máy điện tim là kỹ thuật đặt và kết nối các điện cực lên cơ thể người bệnh nhằm thu thập tín hiệu điện do tim phát ra trong quá trình co bóp. Những tín hiệu này được máy điện tim ghi lại và hiển thị dưới dạng sóng điện tâm đồ, giúp bác sĩ đánh giá hoạt động điện học của tim. Việc mắc đúng vị trí và đúng kỹ thuật là điều kiện tiên quyết để kết quả đo chính xác và có giá trị trong chẩn đoán bệnh.

Cách mắc máy điện tim, điện cực chuẩn xác

Theo Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, cách mắc máy đo điện tim được tiến hành đúng theo quy trình sau:

1. Các bước chuẩn bị mắc điện tim

 

Trước khi tiến hành mắc máy điện tim, kỹ thuật viên cần thực hiện đầy đủ các bước chuẩn bị sau:

• Di chuyển máy điện tim cùng đầy đủ dụng cụ đến nơi thực hiện đo.
• Giải thích quy trình cho bệnh nhân để họ yên tâm và hợp tác.
• Kiểm tra môi trường xung quanh, tránh xa các thiết bị điện gây nhiễu sóng.
• Yêu cầu bệnh nhân tháo bỏ vật dụng kim loại, điện thoại di động.
• Cho bệnh nhân nằm thẳng, thư giãn, tay ngửa, chân không chạm nhau.
• Đảm bảo tư thế thoải mái, kín đáo nhưng thuận tiện trong thao tác kỹ thuật.
• Đặt máy lên bề mặt chắc chắn, kiểm tra nguồn điện ổn định.
• Vệ sinh da vùng tiếp xúc bằng cồn, có thể bôi gel để tăng dẫn truyền.
• Kiểm tra hoạt động máy và chuẩn bị sẵn pin nếu cần đo bằng nguồn dự phòng.
• Ghi nhận các chỉ số cơ bản như huyết áp, chiều cao, cân nặng trước khi bắt đầu.

2. Các bước mắc máy điện tim

Sau giai đoạn chuẩn bị, việc mắc máy điện tim được tiến hành theo 3 bước như sau:

Bước 1: Gắn các điện cực

Cách đặt các chuyển đạo: Nhân viên làm sạch bề mặt da (phần tiếp xúc với điện cực) bằng cồn, thoa 1 lớp gel lên vùng da đó. Tiếp đó, gắn các điện cực lên da.

Lưu ý:

• Không gắn điện cực lên xương mà cần gắn điện cực lên chỗ thịt mềm
• Không thoa phần gel quá rộng để tránh nhiễu điện từ của vùng điện cực khác

Hiện nay có 12 chuyển đạo thông dụng là 6 chuyển đạo ngoại biên (còn gọi là chuyển đạo các chi) và 6 chuyển đạo trước tim. 

Đối với chuyển đạo ngoại biên, các điện cực được ký hiệu chữ, màu và được gắn ở các vị trí sau:

• VR: Màu đỏ, gắn ở tay phải - RA
• VL: Màu vàng, gắn ở tay trái - LA
• RF: Màu đen, gắn ở chân phải - RF
• L: Màu lục, gắn ở chân trái - LF

Lưu ý: Mặt của điện cực phải áp vào mặt trước 1/3 bên dưới cẳng tay, mặt trong 1/3 phía dưới cẳng chân. Nếu vị trí gắn bị vướng còng, cụt chi, vướng bó bột,...thì có thể gắn ở vị trí cao hơn. 

Đối với chuyển đạo trước tim, hiện nay có 6 chuyển đạo trước tim với ký hiệu và vị trí gắn lần lượt như:

• V1: Cạnh phải xương ức, liên sườn 4
• V2: Cạnh trái xương ức, liên sườn 3
• V3: Nằm giữa V2 và V4
• V4: Giao điểm của xương quai xanh bên trái với liên sườn thứ 5
• V5: Giao điểm của đường nách phía trước bên trái, ngang với V4
• V6: Giao điểm của đường nách ở giữa bên trái, ngang với V4 và V5

Bước 2: Tiến hành đo điện tim

Kiểm tra máy hoạt động ổn định, thông số chuẩn (1mV, 25mm/s). Nhấn nút khởi động và quan sát quá trình đo. Dặn bệnh nhân không nói chuyện hay cử động. Nếu bất thường, dừng ngay và xử lý trước khi đo lại.

Nếu cơ sở y tế sử dụng máy đo điện tim 3 cần ECG300G của hãng Contec, thì sau khi gắn điện cực, kỹ thuật viên chỉ cần thực hiện theo các bước: Thêm mới -> Bắt đầu -> Máy tiến hành đo -> In kết quả. 

Bước 3: Kết thúc quá trình đo điện tim

Ở bước này, kỹ thuật viên cho bệnh nhân mặc lại áo, hướng dẫn bệnh nhân nằm ở tư thế thoải mái nhất hoặc cho bệnh nhân ra về. Tiếp đó, tiến hành ngắt nguồn điện của máy điện tim, làm sạch điện cực, thu dọn dụng cụ, cuối cùng trả kết quả đo cho bệnh nhân. 

Các yếu tố gây nhiễu đến việc mắc máy điện tim

 

Để có kết quả điện tim chính xác, cần hạn chế tối đa các yếu tố gây nhiễu trong quá trình mắc máy và đo điện tim. Dưới đây là những yếu tố gây nhiễu thường gặp:

• Tiếp xúc da và điện cực kém: Da không được làm sạch kỹ, có nhiều lông hoặc khô sẽ làm tăng điện trở tiếp xúc. Không thoa đủ gel hoặc thoa quá rộng cũng gây nhiễu sóng, làm sai lệch tín hiệu điện tim.
• Bệnh nhân không nằm yên: Rung tay chân, cử động nhẹ hay nói chuyện đều ảnh hưởng đến kết quả. Nguyên nhân có thể do lạnh, lo lắng hoặc không được hướng dẫn kỹ. Nên trấn an, giữ ấm và hướng dẫn bệnh nhân nằm đúng tư thế, thư giãn.
• Tình trạng bệnh lý đặc biệt: Một số bệnh như Parkinson, cường giáp, run cơ vô căn… gây rung cơ không kiểm soát, tạo sóng giả trên bản ghi điện tim. Cần đánh giá tiền sử bệnh trước khi thực hiện.
• Kỹ thuật mắc máy không chuẩn: Điện cực đặt sai vị trí, buộc lỏng hoặc đặt lên vùng có xương sẽ dẫn đến tín hiệu kém ổn định. Cần kiểm tra kỹ dây dẫn, chốt nối và bề mặt da trước khi bắt đầu.
• Môi trường đo không đạt chuẩn: Phòng ẩm, có thiết bị điện công suất lớn hoạt động gần đó hoặc nguồn điện chập chờn đều có thể gây nhiễu, làm bản ghi xuất hiện đường đẳng điện dao động hoặc sóng giả.

Các tiêu chuẩn khi mắc máy điện tim

Việc đo điện tim cần đáp ứng các tiêu chuẩn về điện thế và thời gian như sau:

1. Tiêu chuẩn điện thế

Về tiêu chuẩn điện thế, máy điện tim cần:

• Giá trị tiêu chuẩn: Mỗi dòng điện 1mV phải cho đường biểu diễn cao đúng 1cm, tương ứng với 2 ô lớn trên giấy điện tim.
• Hiệu chỉnh khi lệch chuẩn: Nếu đường biểu diễn không cao đúng 1cm, cần điều chỉnh lại máy hoặc ghi chú hiệu chỉnh vào kết quả để tránh nhầm lẫn khi đọc sóng.
• Khi sóng quá thấp: Có thể tăng độ nhạy của máy bằng cách nhân đôi điện thế. Khi đó, điện thế 1mV sẽ cho đường biểu diễn cao 2cm.
• Khi sóng quá cao: Giảm độ nhạy để tránh sóng bị cắt cụt. Khi điều chỉnh xuống, điện thế 1mV chỉ còn cho đường biểu diễn cao 0,5cm.

2. Tiêu chuẩn thời gian

Tốc độ chạy giấy ảnh hưởng trực tiếp đến việc đo thời gian các sóng, do đó máy điện tim cần được cài đặt:

• Tốc độ chuẩn: Máy thường được cài mặc định ở tốc độ 25mm/giây. Mỗi ô nhỏ rộng 1mm sẽ tương ứng với 0,04 giây.
• Khi cần phân tích chi tiết: Nếu nhịp tim nhanh hoặc muốn mở rộng sóng để đo chính xác, có thể tăng tốc độ giấy lên 50mm/giây hoặc 100mm/giây. Khi đó, mỗi ô nhỏ vẫn giữ nguyên kích thước nhưng thời gian biểu diễn sẽ ngắn lại.
• Khi nhịp tim chậm: Trường hợp đặc biệt có thể giảm tốc độ giấy xuống dưới 25mm/giây để hiển thị dài hơn.

Một số lỗi sóng điện khi đo và cách xử lý khi mắc máy điện tim

Máy điện tim có thể bị lỗi sóng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Sau đây là những lỗi sóng điện phổ biến và cách khắc phục tương ứng: 

• Nhiễu điện: Do ảnh hưởng từ các thiết bị điện khác trong phòng. Cách khắc phục là đảm bảo tất cả thiết bị dùng chung một mặt đất và kiểm tra chắc chắn các phích cắm không bị lỏng.
• Không có sóng: Có thể do điện cực chưa gắn đúng, dây dẫn ngắt mạch, gel khô hoặc kết nối lỏng. Cần kiểm tra từng bộ phận để xử lý đúng nguyên nhân.
• Đường đẳng điện dao động: Thường do bệnh nhân căng thẳng hoặc cử động. Cũng có thể do dây cáp bị kéo căng, cần điều chỉnh tư thế và thả lỏng dây.
• Tín hiệu yếu: Do điện cực đặt sai vị trí hoặc tiếp xúc kém. Kiểm tra và gắn lại điện cực đúng cách để cải thiện độ dẫn.
• Lỗi báo nhịp nhanh: Có thể do gain (độ khuếch đại) đặt quá cao, đặc biệt ở chế độ MCL1. Cần hạ gain hoặc đánh giá khả năng bệnh nhân bị tăng kali máu.
• Sóng bị nhiễu: Gây ra bởi run, lo âu, bệnh thần kinh hoặc điện cực không đảm bảo tiếp xúc. Xử lý bằng cách trấn an bệnh nhân và kiểm tra lại vị trí điện cực.

Cách phát hiện điện tim mắc sai điện cực

Một trường hợp phổ biến khác trong quá trình sử dụng máy điện tim chính là mắc sai điện cực. Khi mắc lộn các điện cực chi (RA, LA, LL), hình ảnh điện tim có thể đảo ngược hoặc bất thường như nhồi máu cơ tim, loạn nhịp nhĩ... Tuy nhiên, nếu nhầm lẫn giữa các điện cực chi và điện cực trung tính (RL), ảnh hưởng sẽ lan đến cả chuyển đạo trước tim.

Do đó, ngoài việc người đo cần tuân thủ đúng kỹ thuật, người đọc điện tim cũng cần biết cách nhận diện sai sót qua hình ảnh sóng điện. Bạn có thể xem chi tiết các dạng mắc sai điện cực qua hình minh họa dưới đây:

Tại Đất Việt Medical, chúng tôi có đội ngũ nhân viên kinh doanh và kỹ sư chuyên môn cao sẽ sẵn sàng hỗ trợ cơ sở y tế trong việc mắc máy điện tim hoặc những vấn đề khác về sử dụng máy đo điện tim. Chúng tôi là nhà phân phối chính hãng các máy đo điện tim chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế đến từ thương hiệu Contec Medical như: ECG300G, ECG600G và ECG1200G. Để mua hàng, hãy liên hệ đến hotline 0901.333.689 của chúng tôi nhé!