Xét nghiệm máu CBC là gì? Khi nào cần thực hiện? Chắc hẳn khi bạn đi khám sức khỏe tổng quát thì bạn luôn thắc mắc những câu hỏi đó. Vậy nên, Đất Việt Medical đã phối hợp với chuyên gia y tế để giúp bạn giải đáp những câu hỏi trên. Cùng theo dõi nhé!

Xét nghiệm máu CBC là gì?

Máu là một cơ quan quan trọng trong hệ tuần hoàn của cơ thể. Nhờ có máu tuần hoàn trong cơ thể mà các tế bào đều nhận được oxy, chất dinh dưỡng và đồng thời thải loại khí cacbonic, chất thải từ tế bào ra ngoài. Nếu như sức khỏe của máu không bình thường thì chắc chắn các cơ quan cũng có khả năng bị ảnh hưởng. 

Nhằm đảm bảo sự ổn định của cơ thể, bác sĩ chuyên môn thường chỉ định thực hiện xét nghiệm máu CBC. Theo đó, xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC - Complete Blood Cell) là loại xét nghiệm thường quy được bác sĩ chỉ định để đánh giá, kiểm tra tổng quát sức khỏe của bệnh nhân, đặc biệt là những bệnh liên quan đến huyết học, như: thiếu máu, nhiễm trùng máu, bệnh bạch cầu, rối loạn đông máu,...

Qua kết quả được cung cấp bởi máy xét nghiệm huyết học, bác sĩ sẽ dựa vào các chỉ số như RBC, hemoglobin, hematocrit, WBC, PLT,...để kết luận bệnh và đưa ra phác đồ điều trị bệnh đúng, phù hợp, kịp thời.

Xem thêm:

• Tìm hiểu xét nghiệm huyết học mono là gì?
• Xét nghiệm Hemoglobin là gì?
• Z3 CRP và Sự quan trọng của xét nghiệm CRP

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm máu CBC?

Khi có những dấu hiệu dưới đây, bạn cần chủ động đến cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm toàn bộ:

• Buồn nôn, sốt
• Có các vết tím bầm không rõ nguyên nhân
• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, chóng mặt
• Viêm, đau khớp, sưng tấy
• Chỉ số nhịp tim, huyết áp đo được là bất thường

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện loại xét nghiệm này trong những trường hợp sau: 

• Khám sức khỏe tổng quát: hằng năm, theo khuyến nghị của chuyên gia y tế thì người trưởng thành nên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần. Lúc ấy, bạn có thể được thực hiện xét nghiệm máu để đánh giá tổng quan sức khỏe của bạn. Nhờ đi khám sức khỏe định kỳ mà bạn có thể được sàng lọc sớm những bệnh lý nguy hiểm đến sức khỏe
• Truyền máu: trong trường hợp bạn bị mất máu do tai nạn, chấn thương, xuất huyết tiêu hóa hay thiếu máu,...Khi đó, bạn cần được truyền đúng loại nhóm máu nhanh chóng để bù đắp lượng máu đã mất đi, bảo toàn sự sống của cơ thể
• Theo dõi bệnh lý đang điều trị: xét nghiệm máu cũng có thể cung cấp kết quả để bác sĩ theo dõi sự tiến triển của bệnh lý trong phác đồ điều trị và phòng ngừa được các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra

Ý nghĩa lâm sàng của xét nghiệm công thức máu toàn bộ

Ý nghĩa lâm sàng của xét nghiệm máu toàn phần thể hiện ở ba dòng tế bào máu dưới đây: 

Dòng tế bào hồng cầu

Dòng tế bào hồng cầu là dòng tế bào đảm nhiệm vai trò chính của máu. Các chỉ số liên quan đến hồng cầu là những chỉ số quan trọng nhất trong số các kết quả được cung cấp.

Hồng cầu là tế bào quyết định tới màu đỏ của máu (trong hồng cầu chứa hemoglobin) và thực hiện chức năng vận chuyển oxy tới khắp tế bào. Máu ở trong động mạch có màu đỏ tươi vì máu chứa nhiều oxy. Ngược lại, máu ở tĩnh mạch là máu đỏ thẫm, chứa ít oxy. 

Giá trị bình thường của dòng tế bào hồng cầu là:

• Số lượng hồng cầu (RBC): 4,2 - 5,4 T/L ở nam; 4,0 - 4,9 ở nữ
• Hematocrit (HCT): 0,42 - 0,47 L/L ở nam; 0,37 - 0,42 L/L ở nữ
• Hemoglobin (HB): 130 - 160 g/L ở nam; 125 - 142 g/L ở nữ

Nếu chỉ số RBC thấp hơn 4,2 T/L thì bệnh nhân có thể bị thiếu máu. Khi ấy, bệnh nhân sẽ suy nhược, mệt mỏi. 

Nếu HB, HCT mà cao thì bệnh nhân có thể đang bị bệnh tim bẩm sinh, bệnh đa hồng cầu, bệnh phổi mạn. 

Dòng tế bào bạch cầu

Các tế bào bạch cầu là những tế bào gần như trong suốt, có nhiệm vụ tham gia vào hệ thống miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể (vi rút, vi khuẩn,...). 

Giá trị bình thường của số lượng bạch cầu (WBC) là 4 - 10 G/L. Nếu chỉ số WBC cao hơn giá trị đó thì bệnh nhân có thể đang bị viêm nhiễm, nhiễm trùng, rối loạn hệ miễn dịch, thậm chí là phản ứng với thuốc. Nếu chỉ số WBC thấp hơn 4 G/L thì bệnh nhân có thể đang bị mắc bệnh tự miễn, ung thư,...

Bạch cầu có 5 nhóm cơ bản: bạch cầu đơn nhân (Mono), bạch cầu lympho (Lym), bạch cầu trung tính (Neu), bạch cầu ưa axit (Eos) và bạch cầu ưa bazơ (Baso). Khi thực hiện xét nghiệm máu CBC thì bạn có thể được cung cấp chỉ số về số lượng và tỷ lệ từng loại tế bào này. 

Dòng tế bào tiểu cầu

Tiểu cầu không phải một tế bào thực sự mà chỉ là những mảnh vỡ của mẫu tiểu cầu nằm trong tủy xương. Tiểu cầu có chức năng trong quá trình đông máu và cầm màu bảo vệ dòng máu của cơ thể. 

Giá trị bình thường của số lượng tiểu cầu (PLT) ở cả nam và nữ là 150 - 450 G/L. Nếu chỉ số này cao hơn 450 G/L thì bệnh nhân tiềm ẩn nguy cơ về tạo huyết khối trong lòng mạch, tắc mạch máu. Nếu chỉ số PLT nhỏ hơn 150 G/L thì đó có thể là hậu quả của nhiễm khuẩn siêu vi.

Tóm lại, việc xét nghiệm máu CBC giúp bác sĩ có được những thông tin tổng quát về các các tế bào máu trong mạch của bệnh nhân. Từ đó, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, cũng như sàng lọc sớm các bệnh lý để có hướng xử lý phù hợp. 

Như vậy, xét nghiệm máu toàn phần là xét nghiệm nên được thực hiện vì sự an toàn của chính bạn và người thân. 

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, nếu bạn có những thắc mắc khác về bệnh lý máu, cũng như máy xét nghiệm huyết học, đừng ngần ngại liên hệ Đất Việt Medical theo hotline 0901.333.689 để được hỗ trợ nhanh chóng nhé!