Bệnh bạch cầu là một bệnh lý nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao nếu như không được điều trị. Bài viết này của Đất Việt Medical sẽ chia sẻ chi tiết hơn với bạn về bệnh bạch cầu là gì, mức độ nguy hiểm, nguyên nhân, dấu hiệu bệnh bạch cầu và cách phát hiện bệnh. Cùng tìm hiểu ngay nhé!

Bệnh bạch cầu là gì?

Bệnh bạch cầu là một dạng ung thư máu, ảnh hưởng đến các tế bào máu trắng (bạch cầu) và tủy xương – nơi sản xuất các tế bào máu. Khi cơ thể bị tấn công bởi yếu tố nhiễm khuẩn, bạch cầu có nhiệm vụ lớn lên và phân chia để bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, ở người mắc bệnh bạch cầu, tủy xương tạo ra các tế bào bạch cầu bất thường không có chức năng bảo vệ như tế bào bình thường. Những tế bào này có thể phát triển và lan rộng, ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan khác, dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Bệnh bạch cầu có nhiều loại khác nhau, phổ biến nhất là bạch cầu cấp và bạch cầu mạn tính, và có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Tại Việt Nam, theo thống kê năm 2018, bệnh này đứng thứ 7 trong số các loại ung thư được ghi nhận, với tỷ lệ mắc cao hơn ở nam giới (7,1%) so với nữ giới (5,7%). Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm của bệnh trong cộng đồng và đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt trong việc chẩn đoán và điều trị.

Xem thêm:

• Tìm hiểu xét nghiệm huyết học mono là gì?
• Tìm hiểu: Xét nghiệm máu CBC là gì?
• Chỉ số MXD trong xét nghiệm máu là gì? MXD trong máu cao là biểu hiện của bệnh gì?

Làm sao phát hiện bệnh bạch cầu?

Việc phát hiện bệnh bạch cầu phụ thuộc vào các triệu chứng mà người bệnh gặp phải. Mặc dù triệu chứng bệnh bạch cầu có thể không rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng ở giai đoạn nặng hơn, bệnh thường có các dấu hiệu sau:

• Sốt hoặc ớn lạnh.
• Mệt mỏi kéo dài, thiếu sức sống.
• Dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn hơn bình thường.
• Sụt cân bất thường, không rõ nguyên nhân.
• Sưng hạch bạch huyết, gan hoặc lách.
• Dễ bị chảy máu hoặc bầm tím dù không va chạm mạnh.
• Xuất hiện các đốm xuất huyết nhỏ trên da.
• Đổ mồ hôi nhiều, đặc biệt vào ban đêm.
• Đau nhức hoặc yếu xương.

 

Những triệu chứng trên thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường như cảm cúm, vì vậy khi có biểu hiện kéo dài, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời. Các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm máu chuyên sâu để đánh giá tình trạng bạch cầu. Máy huyết học laser, với nguyên lý hiện đại, là một trong những công cụ hỗ trợ đắc lực trong quá trình này. Máy sẽ giúp xác định chính xác số lượng bạch cầu (WBC) cũng như số lượng và tỷ lệ cụ thể của năm nhóm bạch cầu khác nhau, từ đó hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Nguyên nhân gây bệnh bạch cầu 

Bệnh bạch cầu có thể phát triển do nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ khác nhau. Dưới đây, Đất Việt Medical xin liệt kê một số yếu tố chính góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu:

• Điều trị ung thư trước đó: Bệnh nhân đã từng trải qua hóa trị hoặc xạ trị cho các loại ung thư khác có nguy cơ cao phát triển bệnh bạch cầu.
• Rối loạn di truyền: Các bất thường di truyền, như hội chứng Down, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu.
• Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Phơi nhiễm với các hóa chất như benzen, thường có trong xăng dầu và ngành hóa chất, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Hút thuốc lá: Làm tăng nguy cơ phát triển bệnh bạch cầu tủy cấp tính, do các chất độc hại trong khói thuốc ảnh hưởng trực tiếp đến tế bào máu.
• Tiền sử gia đình: Người có thành viên trong gia đình bị bệnh bạch cầu có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Phân loại bệnh bạch cầu

Hiện nay, việc bệnh nhân mắc loại bệnh bạch cầu nào tùy thuộc vào cách phân loại bệnh của bác sĩ. Trong đó có những cách phân loại sau: 

1. Phân loại bệnh bạch cầu dựa trên tốc độ tiến triển của bệnh

Đối với sự phát triển của bệnh, bác sĩ có thể phân bệnh lý này thành hai nhóm sau: 

• Bạch cầu cấp tính: Trong loại này, các tế bào máu bất thường phân chia rất nhanh, không thực hiện được chức năng bình thường. Do tốc độ tiến triển nhanh chóng, bệnh cần được điều trị tích cực để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Thể cấp tính thường có triệu chứng rõ ràng và dễ nhận biết hơn so với bệnh bạch cầu mãn tính.
• Bạch cầu mãn tính: Liên quan đến các tế bào máu trưởng thành, tiến triển chậm hơn và có thể hoạt động bình thường trong một thời gian dài. Bệnh nhân mắc bạch cầu mãn tính thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, và bệnh có thể diễn tiến trong nhiều năm trước khi được phát hiện.

2. Phân loại bệnh dựa trên loại bạch cầu bị tổn thương

Cách phân loại này phân bệnh bạch cầu thành 2 nhóm sau:

• Bạch cầu lympho: Ảnh hưởng đến các tế bào bạch huyết, những tế bào đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra mô bạch huyết và hệ thống miễn dịch. Khi tế bào lympho bị ảnh hưởng, khả năng phòng chống bệnh của cơ thể giảm, làm cho bệnh nhân dễ bị nhiễm trùng.
• Bạch cầu tủy: Gây tổn thương đến các tế bào tủy, nơi sản sinh các tế bào máu khác như hồng cầu và tiểu cầu. Điều này ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển oxy trong máu và quá trình đông máu của cơ thể.

3. Một số bệnh bạch cầu phổ biến

Trong y khoa có một số loại bệnh bạch cầu phổ biến như:

• Bạch cầu cấp dòng lympho (ALL): Phổ biến nhất ở trẻ nhỏ nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn. Đây là dạng bệnh bạch cầu cấp tính thường gặp ở trẻ em.
• Bạch cầu cấp dòng tủy (AML): Xảy ra ở cả người lớn và trẻ nhỏ, nhưng phổ biến nhất ở người lớn. AML là loại bạch cầu cấp tính phổ biến nhất.
• Bạch cầu mạn tính dòng lympho (CLL): Thường gặp ở người lớn và có thể không cần điều trị trong một thời gian dài nếu bệnh tiến triển chậm.
• Bạch cầu mạn tính dòng tủy (CML): Phần lớn xảy ra ở người lớn, với các triệu chứng mờ nhạt trong giai đoạn đầu và có thể tăng nhanh trong giai đoạn sau.

Một số câu hỏi liên quan

 

Bệnh bạch cầu là dạng bệnh lý được nhiều người quan tâm. Dưới đây là một số câu hỏi liên quan đến bệnh lý này mà bạn có thể tham khảo: 

Bệnh bạch cầu có nguy hiểm không?

Bệnh bạch cầu có thể rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Khi số lượng bạch cầu tăng cao vượt mức cho phép, chúng có thể mất khả năng chống nhiễm trùng hiệu quả, làm rối loạn quá trình tạo máu và lưu thông máu. Điều này dẫn đến thiếu máu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh, đặc biệt nguy hiểm nếu có hiện tượng phá hủy hồng cầu quá nhiều.

Bệnh bạch cầu cấp sống được bao lâu?

Thời gian sống của người mắc bệnh bạch cầu cấp phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện và điều trị. Theo thống kê, khoảng 20-40% người bệnh được phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể sống được khoảng 5 năm. Tuy nhiên, nếu bệnh được chẩn đoán muộn và không có biện pháp điều trị thích hợp, khả năng sống sót sẽ giảm đi đáng kể. 

Bệnh bạch cầu có lây không?

Bệnh bạch cầu không phải là bệnh lây nhiễm do vi rút gây ra. Giống như các loại ung thư khác, nó không lây lan từ người sang người qua tiếp xúc hay các con đường truyền nhiễm khác.

Bệnh bạch cầu có chữa được không?

Bệnh bạch cầu cấp thường được coi là khó chữa khỏi hoàn toàn, nhưng các tiến bộ trong điều trị đã mang lại kết quả tích cực hơn nhiều. Mặc dù chưa có phương pháp nào có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh, các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị có thể giúp kiểm soát các triệu chứng khó chịu và làm chậm lại quá trình tiến triển của bệnh. Điều trị đúng cách sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.

Lời kết

Trên đây là những thông tin liên quan đến chủ đề bệnh bạch cầu là gì. Hy vọng với dấu hiệu, nguyên nhân, cách phân loại và một số câu hỏi liên quan đến bệnh bạch cầu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại bệnh lý này. Đừng quên tới với cơ sở y tế điều trị thích hợp nếu như bạn xuất hiện những triệu chứng như Đất Việt Medical liệt kê phía trên nhé!