Ung thư tuyến giáp là một trong những loại ung thư phổ biến, có thể gây nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ các chỉ số xét nghiệm ung thư tuyến giáp là cần thiết để phát hiện bệnh sớm và có phương án điều trị hiệu quả. Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các chỉ số quan trọng này và những thông tin cần biết về ung thư tuyến giáp.

Có những bệnh tuyến giáp nào? Có nguy hiểm không?

Tuyến giáp là một cơ quan quan trọng sản xuất hormone điều hòa quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Một số bệnh lý liên quan đến tuyến giáp bao gồm suy giáp, cường giáp, viêm tuyến giáp Hashimoto, bệnh Basedow, bướu cổ, bướu giáp hạt và ung thư tuyến giáp. Cụ thể như sau: 

• Suy giáp: Suy giáp xảy ra khi mà tuyến giáp không thể sản xuất đủ hormone, gây ra các triệu chứng như táo bón, khô da, tăng cân, mệt mỏi, và nhạy cảm với thời tiết lạnh. Nguyên nhân có thể do đã cắt bỏ tuyến giáp, viêm tuyến giáp Hashimoto, xạ trị, hoặc rối loạn chức năng tuyến yên. Suy giáp có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình trao đổi chất và gây ra các vấn đề về phát triển và chuyển hóa.
• Cường giáp: Cường giáp là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, dẫn đến các triệu chứng như nhịp tim nhanh, buồn nôn, run tay, và sụt cân.
• Nguyên nhân thường gặp bao gồm bệnh Graves, bướu giáp độc đa nhân và hấp thu quá mức iot. Cường giáp có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
• Viêm tuyến giáp Hashimoto: Đây là một bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp, làm giảm sản xuất hormone. Triệu chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto thường giống suy giáp và cần được theo dõi và điều trị cẩn thận để tránh các biến chứng.
• Bệnh Basedow: Bệnh Basedow cũng là một bệnh tự miễn, nhưng khác với Hashimoto, nó gây ra tình trạng cường giáp. Triệu chứng bao gồm nhịp tim nhanh, run tay và giảm cân. Bệnh này cần được điều trị để kiểm soát lượng hormone sản xuất quá mức.
• Bướu cổ và bướu giáp hạt: Bướu cổ là sự phì đại của tuyến giáp, gây ra các triệu chứng như ho, khàn tiếng và khó thở. Bướu giáp hạt là sự xuất hiện của các cụm tế bào bất thường trong tuyến giáp, phần lớn là lành tính nhưng vẫn có nguy cơ phát triển thành ung thư.
• Ung thư tuyến giáp: Ung thư tuyến giáp thường gặp ở phụ nữ trung niên và có nhiều loại khác nhau tùy thuộc vào tế bào đột biến. Mặc dù ung thư tuyến giáp có tiên lượng tốt hơn so với nhiều loại ung thư khác, việc phát hiện sớm là quan trọng để điều trị bệnh hiệu quả.

Xem thêm:

• Các loại xét nghiệm miễn dịch phổ biến nhất hiện nay
• Thông tin sức khỏe cần biết: xét nghiệm huyết học MCV là gì?
• Bệnh viêm phế quản là gì? Chẩn đoán và điều trị như thế nào?
   

Như vậy, các bệnh lý tuyến giáp có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như loãng xương, tổn thương thần kinh, bệnh tim mạch và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Đặc biệt, nếu bệnh tuyến giáp xảy ra ở phụ nữ mang thai, bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Do đó, việc phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý tuyến giáp là rất quan trọng.

Thông tin cần biết về bệnh ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp là một loại ung thư nội tiết phát triển trong tuyến giáp, có khả năng chữa trị nếu được phát hiện sớm. Nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp có thể do nhiều yếu tố, bao gồm tiếp xúc với bức xạ, yếu tố di truyền, bướu cổ, thiếu i-ốt, viêm tuyến giáp và cả béo phì. Những yếu tố này làm tăng nguy cơ phát triển bệnh và cần được chú ý đặc biệt.

Các triệu chứng ung thư tuyến giáp thường gặp bao gồm khó thở, khó nuốt, mất giọng, và sưng các hạch bạch huyết ở cổ. Tuy nhiên, các triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác về tuyến giáp hoặc vòm họng. Do đó, việc chẩn đoán sớm thông qua các xét nghiệm là rất quan trọng. Các xét nghiệm máu có thể giúp kiểm tra nồng độ hormone và đánh giá hoạt động của tuyến giáp, giúp xác định chính xác tình trạng bệnh.

Ung thư tuyến giáp gồm hai loại chính: ung thư tuyến giáp thể biệt hóa và ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa. Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa chiếm khoảng 90% số ca bệnh, phát triển chậm và có tiên lượng tốt. Trong khi đó, ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa, bao gồm ung thư biểu mô tuyến giáp thể tủy và ung thư biểu mô tuyến giáp thể không biệt hóa, chiếm tỷ lệ 10% và tiến triển nhanh chóng, gây nguy hiểm cao.

Thời gian là yếu tố quan trọng trong điều trị ung thư tuyến giáp. Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và áp dụng đúng phương pháp điều trị có thể giúp chữa khỏi bệnh. Ngược lại, nếu phát hiện muộn, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn, hiệu quả thấp và nguy cơ biến chứng cao. Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị những người có nguy cơ cao nên tầm soát ung thư tuyến giáp sớm. Những người đã có dấu hiệu nghi ngờ bệnh cần kiểm tra ngay để nhận biết bệnh kịp thời, phòng ngừa biến chứng và tăng hiệu quả điều trị.

Khi nào cần làm xét nghiệm ung thư tuyến giáp?

Xét nghiệm ung thư tuyến giáp cần được thực hiện trong nhiều trường hợp để đảm bảo phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Các đối tượng mắc bệnh cường giáp hoặc suy giáp với những triệu chứng điển hình như giảm cân đột ngột, mệt mỏi, huyết áp tăng, run rẩy, nhịp tim nhanh, hay giọng khàn và trí nhớ giảm nên được kiểm tra để xác định tình trạng sức khỏe.

Người có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp cũng cần xét nghiệm định kỳ. Những đối tượng này bao gồm nữ giới, người bị rối loạn hệ miễn dịch, người từng tiếp xúc với phóng xạ, và người sống trong khu vực có mức phóng xạ cao. Ngoài ra, nếu trong gia đình có tiền sử mắc ung thư tuyến giáp hoặc các bệnh lý tuyến giáp như bướu cổ, cường giáp, hoặc suy giáp, việc xét nghiệm sớm là cần thiết để phát hiện và điều trị kịp thời, giảm thiểu nguy cơ biến chứng.

Các chỉ số xét nghiệm ung thư tuyến giáp cần biết

Dưới đây là một số chỉ số quan trọng cần biết trong xét nghiệm ung thư tuyến giáp: 

1. Chỉ số quan trọng hàng đầu trong xét nghiệm ung thư tuyến giáp

Chỉ số TSH (Thyroid Stimulating Hormone) là chỉ số đầu tiên cần xem xét khi thực hiện xét nghiệm ung thư tuyến giáp. TSH được sản xuất bởi tuyến yên ở não và điều hòa việc bài tiết hormone tuyến giáp T3 và T4. Chỉ số TSH giúp kiểm tra chức năng tuyến giáp và xác định xem tuyến giáp hoạt động bình thường hay bị rối loạn. TSH bình thường nằm trong khoảng từ 0,4 - 5 mIU/L. Nếu TSH <0,4 mIU/L, cơ thể có dấu hiệu cường giáp; nếu TSH >5 mIU/L, cơ thể có dấu hiệu suy giáp. Chỉ số TSH cũng giúp tiên lượng khả năng tái phát bệnh sau điều trị.

2. Các chỉ số quan trọng trong đánh giá và tầm soát ung thư tuyến giáp

Chỉ số T3 và T4 là những chỉ số quan trọng trong xét nghiệm ung thư tuyến giáp. T3 và T4 tồn tại dưới dạng toàn phần và tự do (FT3, FT4). Giá trị T4 toàn phần bình thường là 5,0-12,0 ng/dL và FT4 là 0,8-1,8 ng/dL. Tăng FT4 thường liên quan đến cường giáp, trong khi giảm FT4 chỉ ra suy giáp. T3 toàn phần được sử dụng để chẩn đoán cường giáp khi FT4 bình thường, và tăng T3 có thể cho thấy viêm tuyến giáp hoặc ung thư tuyến giáp. FT3 cũng tăng trong cường giáp, nhạy bén hơn trong việc chẩn đoán tình trạng này.

3. Các chỉ số dùng để theo dõi trước và sau khi phẫu thuật tuyến giáp

Chỉ số TG (thyroglobulin) và chỉ số anti TG (anti thyroglobulin) được chỉ định để theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị phẫu thuật ung thư tuyến giáp, đặc biệt trong các thể ung thư sản xuất nhiều TG như thể nang và thể nhú. Bình thường, TG dao động từ 0,2 - 50 ng/mL và anti TG dưới 4 IU/mL. Giá trị TG tăng có thể chỉ ra ung thư tuyến giáp chưa được điều trị, hoặc ung thư đã di căn hoặc tái phát. TG cũng có thể tăng trong các bệnh tuyến giáp lành tính như viêm tuyến giáp cấp, bệnh Basedow và bướu cổ đa nhân. TG và anti TG không phải là chỉ số chẩn đoán ban đầu nhưng rất quan trọng trong theo dõi sau điều trị.

4. Các chỉ số xét nghiệm ung thư tuyến giáp khác

Một số chỉ số khác cũng quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi ung thư tuyến giáp bao gồm Calcitonin, TPO-Ab, và TRAb. Calcitonin là chỉ số đặc hiệu để phát hiện và theo dõi ung thư tuyến giáp thể tủy. TPO-Ab (kháng thể kháng Thyroperoxidase) liên quan đến tình trạng tự miễn tuyến giáp, gây viêm tuyến giáp mãn tính và có thể dẫn đến ung thư tuyến giáp. TRAb (kháng thể TSH receptor) được dùng để đánh giá bệnh Basedow. Việc phát hiện sớm các chỉ số này giúp nâng cao hiệu quả điều trị và phục hồi sức khỏe.

Kết luận

Bài viết trên đây của Đất Việt Medical đã chia sẻ chi tiết với bạn các chỉ số xét nghiệm ung thư tuyến giáp cần biết. Những chỉ số này sẽ được sử dụng tùy mục đích và giai đoạn trong quá trình chẩn đoán, điều trị bệnh ung thư tuyến giáp. 

Với chúng tôi, điều khiến chúng tôi tự hào chính là đã góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng dịch vụ y tế bằng cách cung cấp đến các phòng khám máy xét nghiệm miễn dịch POCT EXR120, máy miễn dịch Zybio EXI1800 chất lượng cao, có thể xét nghiệm chính xác các chỉ số tuyến giáp phổ biến. Chúng tôi cam kết sẽ ngày càng nỗ lực hơn nữa để góp phần kiến thiết xã hội Việt Nam hạnh phúc và khỏe mạnh!