CK là một chỉ số sinh hóa giúp bác sĩ nhận biết sức khỏe tim mạch hoặc tổn thương cơ bắp của bệnh nhân. Do đó, chỉ số CK trong máu cao sẽ phản ánh cơn đau tim, nhồi máu cơ tim hoặc tình trạng cơ bắp, cơ tim hoặc cơ xương. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng Đất Việt Medical tìm hiểu chi tiết về trường hợp chỉ số CK tăng trong máu, cũng như cách đo và điều trị tăng CK máu.

Xem thêm:

• Tìm hiểu xét nghiệm huyết học mono là gì?
• Chỉ số P-LCC thấp là bệnh gì?
• Thông tin sức khỏe cần biết: xét nghiệm huyết học MCV là gì?

Chỉ số CK trong xét nghiệm máu là gì? là gì? Xét nghiệm chỉ số CK để làm gì?

Chỉ số CK (Creatine Kinase) là một enzyme quan trọng trong cơ thể, đóng vai trò xúc tác trong phản ứng sản xuất năng lượng. Cụ thể, CK tham gia vào quá trình chuyển đổi Creatine và ATP thành Creatine-phosphat và ADP. Quá trình này tạo ra năng lượng, giúp duy trì và cung cấp năng lượng cho các mô, đặc biệt là mô cơ. CK có mặt nhiều ở màng trong của ty thể, các sợi cơ và tế bào chất trong cơ.

Vì CK tham gia trực tiếp vào việc cung cấp năng lượng cho các cơ quan quan trọng, nó có vai trò đáng kể trong hoạt động co cơ và vận chuyển nhóm phosphat từ ty thể vào tế bào chất. Sự hiện diện và hoạt động của CK phản ánh tình trạng sức khỏe của cơ và tim, đặc biệt trong các trường hợp có tổn thương cơ xương hoặc cơ tim.

Xét nghiệm CK là xét nghiệm máu nhằm định lượng nồng độ enzyme CK. Xét nghiệm này có thể đo tổng CK hoặc các dạng CK cụ thể như CK-MB. Nồng độ CK trong máu thường được sử dụng để đánh giá tổn thương cơ, viêm cơ và đặc biệt là để chẩn đoán bệnh lý tim mạch như cơn đau tim. Xét nghiệm chỉ số CK được chỉ định khi:

• Bệnh nhân bị nghi ngờ viêm cơ tim
• Trường hợp cần chẩn đoán phân biệt với cơn đau thắt ngực
• Người xuất hiện các dấu hiệu của nhồi máu cơ tim

Chỉ số CK trong máu cao có ý nghĩa gì?

Chỉ số CK trong máu cao có thể báo hiệu nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe, đặc biệt là các bệnh lý về cơ và tim. Chỉ số CK bình thường dao động theo giới tính: ở nam giới là 38-174 U/L và ở nữ giới là 26-140 U/L. Vậy CK tăng trong trường hợp nào? Khi CK tăng cao hơn giá trị bình thường, có thể do một số nguyên nhân sau:

• Tổn thương cơ tim: Các bệnh lý như nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim, viêm màng trong tim, hoặc cơn đau thắt ngực không ổn định có thể làm tăng CK.
• Chấn thương hoặc phẫu thuật: Các tác động vật lý đến cơ tim như phẫu thuật hoặc chấn thương có thể gây tăng CK.
• Thiếu máu cục bộ cơ tim: Giảm oxy đến cơ tim trong các trường hợp thiếu máu cục bộ cũng là nguyên nhân làm CK máu tăng.
• Các bệnh lý ngoài tim: Nhược cơ, suy thận, suy giáp cấp, và lạm dụng rượu đều có thể gây tăng chỉ số CK.

Ngoài các nguyên nhân bệnh lý, một số yếu tố không liên quan đến bệnh cũng có thể làm tăng CK, bao gồm:

• Tập thể hình: Người có khối lượng cơ lớn hơn thường có mức CK cao hơn.
• Hoạt động thể lực nặng: Thể dục quá sức có thể làm tăng CK tạm thời.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, như thuốc hạ cholesterol, cũng có thể làm tăng giá trị CK.

Cách đo hoạt độ CK (creatine kinase) máu

Để biết chỉ số CK trong máu cao hay không, bạn nên thực hiện khám sức khỏe định kỳ. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, tránh tình trạng chỉ đi khám khi bệnh đã tiến triển nặng, bởi lúc đó việc điều trị sẽ phức tạp và tốn kém hơn.

Để đo chỉ số CK trong máu, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị chuyên dụng là máy xét nghiệm sinh hóa. Đây là công cụ giúp định lượng chính xác nồng độ enzyme CK trong máu, phản ánh sức khỏe của cơ bắp và tim mạch. Với sự phát triển của khoa học và công nghệ, cùng với nỗ lực từ các công ty sản xuất thiết bị y tế danh tiếng như Zybio, nhiều sản phẩm chất lượng cao đã ra đời. Tiêu biểu như máy xét nghiệm sinh hóa EXC200 và máy sinh hóa EXC400, các dòng máy này mang lại kết quả xét nghiệm đáng tin cậy và nhanh chóng.

Khi thực hiện xét nghiệm sinh hóa tại các phòng khám trang bị các máy hiện đại này, bạn hoàn toàn có thể yên tâm về độ chính xác của kết quả và chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe của cơ sở y tế.

Điều trị và phòng ngừa chỉ số CK trong máu cao như thế nào?

Việc điều trị tăng CK máu cần phụ thuộc vào đúng nguyên nhân làm tăng chỉ số CK. Nếu chỉ số CK tăng cao do bệnh lý, bạn cần tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Bên cạnh đó, để phòng ngừa tăng CK máu hoặc hỗ trợ quá trình điều trị, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý: Điều trị tăng CK máu hiệu quả đòi hỏi có chế độ ăn uống khoa học, bổ sung vitamin C để tăng cường sức đề kháng. Hạn chế các thực phẩm giàu chất béo có thể giúp giảm nguy cơ tăng CK liên quan đến bệnh lý tim mạch và cơ bắp.
• Tránh các chất kích thích: Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, và tránh sử dụng chất kích thích. Những yếu tố này có thể làm tăng gánh nặng cho hệ tim mạch và gây tổn thương cơ, làm chỉ số CK tăng cao hơn.
• Tập luyện thể dục đều đặn: Hoạt động thể dục thể thao hàng ngày giúp duy trì sức khỏe tim mạch và cơ bắp, hỗ trợ kiểm soát mức CK. Tuy nhiên, bạn nên tránh tập luyện quá sức để không làm tăng CK do căng cơ.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Điều trị tăng CK máu cũng cần kiểm soát sức khỏe định kỳ, nhằm phát hiện sớm các vấn đề bất thường liên quan đến cơ hoặc tim. Bạn nên thăm khám bác sĩ mỗi năm hoặc ngay khi cơ thể có biểu hiện không bình thường.

Lời kết

Bài viết trên đã giới thiệu với bạn ý nghĩa của chỉ số CK trong máu cao, cũng như nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa tăng chỉ số CK. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe hiệu quả cho bản thân và gia đình. Chúc bạn nhiều sức khỏe!