Rối loạn đông máu là một tình trạng bệnh cần được đề phòng do bệnh có thể khiến máu không thể đông như bình thường, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy rối loạn đông máu có chữa được không? Cùng Đất Việt Medical tìm hiểu về rối loạn đông máu, nguyên nhân, biểu hiện, phương pháp chẩn đoán và cách điều trị trong bài viết sau nhé!

Rối loạn đông máu là bệnh gì? Bệnh đông máu có nguy hiểm không?

Rối loạn đông máu hay Hemophilia là tình trạng mà hệ thống đông máu của cơ thể không hoạt động bình thường, dẫn đến khó khăn trong việc kiểm soát cục máu đông. Cơ thể bình thường sản xuất đủ các yếu tố đông máu – protein giúp quá trình cầm máu diễn ra nhanh chóng khi bị chảy máu. Tuy nhiên, khi bị rối loạn đông máu, cơ thể có thể thiếu hoặc thừa các yếu tố đông máu, dẫn đến hai tình trạng trái ngược là: chảy máu quá mức (máu khó đông) hoặc hình thành cục máu đông bất thường.

Rối loạn đông máu có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Khi máu khó đông, ngay cả những vết thương nhỏ cũng có thể trở nên nghiêm trọng do lượng máu mất quá lớn. Ngược lại, việc hình thành cục máu đông không cần thiết có thể làm tắc nghẽn mạch máu, gây ra các bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim. Rối loạn đông máu có thể ảnh hưởng đến mọi cơ quan trong cơ thể và cần được điều trị, quản lý kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Tham khảo:

• Chỉ số WBC trong máu là gì? WBC bao nhiêu là bình thường?
• Quy trình xét nghiệm chỉ số AST trong máu bằng máy xét nghiệm sinh hóa 
• Bệnh viêm phế quản là gì? Chẩn đoán và điều trị như thế nào?

Biểu hiện, triệu chứng và biến chứng bệnh rối loạn đông máu

Rối loạn đông máu có thể biểu hiện dưới nhiều dạng triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào việc người bệnh gặp phải tình trạng chảy máu quá nhiều hay hình thành cục máu đông bất thường. Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất là chảy máu không kiểm soát được. Tình trạng này có thể xảy ra ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể, bao gồm chảy máu rốn ở trẻ sơ sinh, chảy máu chân răng, hoặc vết thương khó cầm máu ngay cả khi rất nhỏ. Ở phụ nữ, hiện tượng kinh nguyệt ra nhiều bất thường hoặc chảy máu sau sinh cũng có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu.

Ngoài ra, người bệnh thường dễ bị bầm tím trên da, ngay cả khi không có tác động mạnh. Các vết bầm tím xuất hiện do máu chảy ra khỏi mạch máu vào dưới da và thường không gây đau đớn, nhưng chúng có thể là dấu hiệu cảnh báo sự rối loạn trong quá trình đông máu. Một số người còn có thể gặp triệu chứng máu trong nước tiểu hoặc phân.

Đối với những trường hợp tăng đông máu, triệu chứng có thể bao gồm sưng đau bắp chân hoặc đau tức ngực, do cục máu đông hình thành trong mạch máu, gây tắc nghẽn tuần hoàn. Nếu không được điều trị kịp thời, các cục máu đông này có thể dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc thuyên tắc phổi.

Nguyên nhân gây rối loạn đông máu

Rối loạn đông máu có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả di truyền và nguyên nhân mắc phải, cụ thể như sau: 

Rối loạn đông máu di truyền

Một số người có nguy cơ cao mắc rối loạn đông máu do yếu tố di truyền từ cha mẹ. Những bệnh lý di truyền phổ biến bao gồm:

• Bệnh ưa chảy máu (Hemophilia)
• Bệnh Von Willebrand
• Đột biến yếu tố V Leiden (gây tăng nguy cơ hình thành cục máu đông)
• Đột biến prothrombin G20210A (ảnh hưởng đến quá trình đông máu)
• Thiếu hụt các yếu tố đông máu: Cơ thể có thể thiếu một số yếu tố đông máu quan trọng như protein C, protein S, và antithrombin. Những sự thiếu hụt này thường do đột biến di truyền hoặc các yếu tố mắc phải.

Rối loạn đông máu do yếu tố mắc phải

Rối loạn đông máu có thể xảy ra do những nguyên nhân sau:

• Thiếu vitamin: Thiếu hụt các vitamin cần thiết cho quá trình đông máu như vitamin K, B6, B12 hoặc folate có thể gây ra rối loạn này.
• Bệnh lý về gan: Các bệnh gan như xơ gan hoặc viêm gan làm suy giảm chức năng gan, nơi sản xuất nhiều yếu tố đông máu.
• Nhiễm trùng và bệnh tự miễn: Các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng như nhiễm trùng huyết hoặc HIV, và các bệnh tự miễn như Lupus cũng có thể làm rối loạn quá trình đông máu.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc điều trị ung thư có thể ảnh hưởng đến khả năng đông máu của cơ thể.
• Lối sống ít vận động: Những người ít hoạt động, chẳng hạn như sau phẫu thuật hoặc bị liệt, có nguy cơ cao mắc rối loạn đông máu do máu dễ bị ứ đọng trong cơ thể.

Chẩn đoán bệnh rối loạn đông máu

Hiện nay, các bác sĩ chuyên môn có thể chẩn đoán bệnh rối loạn đông máu dựa trên các phương pháp sau: 

1. Xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC)

Đây là một xét nghiệm cơ bản giúp đo lường số lượng các tế báo máu, trong đó có tế bào tiểu cầu - một yếu tố đông máu cơ bản. Nếu có sự bất thường về số lượng tiểu cầu hoặc các tế bào máu khác, bác sĩ sẽ biết được bệnh nhân có khả năng mắc rối loạn đông máu hay không. 

Nhờ sự phổ biến của máy xét nghiệm máu chất lượng, nhưng tối ưu về giá như máy huyết học Zybio, nên đây là thiết bị rất phổ biến tại nhiều phòng xét nghiệm. Do đó, bạn có thể thực hiện xét nghiệm này tại hầu hết các phòng khám trên cả nước. 

 

2. Xét nghiệm PT-INR và aPTT

Xét nghiệm thời gian protrombin (PT) và thời gian tromboplastin từng phần được hoạt hóa (aPTT) giúp xác định tốc độ máu đông. Thời gian đông máu kéo dài hơn bình thường có thể là dấu hiệu cho thấy bệnh nhân mắc chứng rối loạn đông máu.

3. Xét nghiệm D-dimer

Đây là xét nghiệm nhằm đo lượng D-dimer, một đoạn protein được hình thành khi cục máu đông tan ra. Mức D-dimer cao có thể báo hiệu nguy cơ hình thành cục máu đông bất thường trong cơ thể.

4. Xét nghiệm yếu tố Von Willebrand

Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm này để kiểm tra nồng độ yếu tố von Willebrand, một loại protein cần thiết cho quá trình đông máu. Sự thiếu hụt yếu tố này là nguyên nhân gây rối loạn đông máu ở nhiều bệnh nhân.

5. Xét nghiệm di truyền

Những xét nghiệm này giúp phát hiện các đột biến gen có thể dẫn đến rối loạn đông máu như đột biến yếu tố V Leiden hoặc đột biến gen prothrombin.

6. Chẩn đoán hình ảnh

Phương pháp cuối cùng là chẩn đoán hình ảnh. Các kỹ thuật như siêu âm và chụp CT có thể được sử dụng để xác định sự xuất hiện của cục máu đông trong các mạch máu.

Rối loạn đông máu có chữa được không? Cách điều trị bệnh đông máu như thế nào?

Rối loạn đông máu là tình trạng không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm và tuân thủ phương pháp điều trị của bác sĩ. Việc điều trị phụ thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của bệnh, giúp ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. 

 

Đối với bệnh rối loạn đông máu ở trẻ em, đặc biệt là các dạng di truyền như Hemophilia hoặc bệnh von Willebrand, thì cũng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, bệnh có thể được kiểm soát thông qua các biện pháp điều trị tương tự như người lớn, bao gồm bổ sung yếu tố đông máu, sử dụng thuốc cầm máu và các liệu pháp thay thế khác. Điều quan trọng là phát hiện bệnh sớm và theo dõi chặt chẽ để tránh các biến chứng nghiêm trọng cho trẻ.

Rối loạn đông máu có thể được điều trị bằng những phương pháp sau:

Bổ sung yếu tố đông máu: Trong trường hợp thiếu yếu tố đông máu, bệnh nhân có thể được điều trị bằng cách tiêm hoặc truyền máu để bổ sung các yếu tố đông máu thiếu hụt. Máu có thể lấy từ người hiến tặng hoặc sản xuất qua công nghệ sinh học.

Thuốc điều trị rối loạn đông máu: Với những bệnh nhân bị rối loạn do tăng đông máu, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc chống đông như Heparin, Warfarin, hoặc các thuốc mới hơn như Dabigatran, Rivaroxaban. Các loại thuốc này ngăn ngừa sự hình thành hoặc giúp làm tan cục máu đông trong mạch máu.

Desmopressin và thuốc cầm máu: Một số bệnh nhân có thể sử dụng Desmopressin để kích thích sản xuất yếu tố đông máu, hoặc các loại thuốc cầm máu khác như Tranexamic acid và Aminocaproic acid để giảm sự chảy máu quá mức.

Bổ sung vitamin K: Ở những bệnh nhân thiếu vitamin K – một chất cần thiết cho quá trình đông máu – việc bổ sung vitamin K đã được chứng minh là phương pháp điều trị rối loạn đông máu hiệu quả.

Can thiệp bằng ống thông: Trong một số trường hợp phức tạp, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp can thiệp bằng ống thông để loại bỏ các cục máu đông trước khi chúng di chuyển đến các cơ quan quan trọng như tim hay phổi.

Lời kết

Bài viết trên của Đất Việt Medical đã giới thiệu với bạn thông tin về bệnh rối loạn đông máu - một bệnh lý nguy hiểm nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Hy vọng bài viết đã giúp bạn trả lời được thắc mắc rối loạn đông máu có chữa được không và chữa bằng cách gì. Đừng quên truy cập website của chúng tôi thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác nhé!