Để xác định nguyên nhân gây ra các bệnh lý dạ dày, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm chỉ số HP trong máu. Tuy nhiên, nhiều người băn khoăn liệu xét nghiệm này có chính xác không, có những loại xét nghiệm nào, cách đọc như thế nào hay lưu ý gì khi thực hiện. Hãy cùng Đất Việt Medical tìm hiểu câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé!

Chỉ số HP trong máu là gì? Khi nào cần thực hiện?

Xét nghiệm HP trong máu là một xét nghiệm giúp xác định sự hiện diện của vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) trong cơ thể. Đây là loại vi khuẩn gây ra đến 90% các trường hợp viêm loét dạ dày – tá tràng. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm khuẩn HP cũng gặp vấn đề về dạ dày, vì mức độ ảnh hưởng của vi khuẩn còn phụ thuộc vào yếu tố như chế độ ăn uống, lạm dụng thuốc hoặc tình trạng miễn dịch của mỗi người.

Xét nghiệm chỉ số HP trong máu được thực hiện bằng cách kiểm tra kháng thể HP có trong huyết thanh. Phương pháp này giúp đánh giá liệu cơ thể có phản ứng miễn dịch với vi khuẩn HP hay không, nhưng không thể xác định vi khuẩn còn hoạt động hay đã bị loại bỏ. Vì vậy, xét nghiệm máu thường được kết hợp với các phương pháp khác như test hơi thở hoặc nội soi sinh thiết để có kết luận chính xác hơn.

Tham khảo:

• Bác sĩ hướng dẫn đọc kết quả xét nghiệm máu bằng máy đếm laser
• Tất tần tật thông tin cần biết về chỉ số PCR trong máu
• Chỉ số AFP trong máu là gì và ý nghĩa
   

 

Xét nghiệm HP được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Triệu chứng dạ dày kéo dài: Đau bụng âm ỉ, đầy hơi, khó tiêu.
• Rối loạn tiêu hóa: Ợ chua, ợ hơi, đau dạ dày thường xuyên.
• Dấu hiệu viêm loét nặng: Nôn khan vào buổi sáng, sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Biểu hiện nghiêm trọng: Hoa mắt, chóng mặt, phân đen hoặc có máu.
• Tiền sử bệnh lý dạ dày: Người từng bị viêm loét dạ dày hoặc có người thân mắc ung thư dạ dày.

Nếu có các dấu hiệu trên, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra và làm xét nghiệm kịp thời. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như chảy máu dạ dày hay ung thư dạ dày.

3+ loại xét nghiệm chỉ số HP trong máu

Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) là tác nhân chính gây viêm loét dạ dày – tá tràng và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Để xác định sự hiện diện của vi khuẩn này, có nhiều phương pháp xét nghiệm khác nhau. Dưới đây là 3+ xét nghiệm phổ biến giúp phát hiện chỉ số HP trong máu và các phương pháp khác để chẩn đoán chính xác tình trạng nhiễm khuẩn.

1. Xét nghiệm máu

 

Xét nghiệm máu là phương pháp kiểm tra sự tồn tại của vi khuẩn HP bằng cách đo lường kháng thể IgG và IgM trong huyết tương. Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch của bệnh nhân và xử lý qua quy trình tách chiết. Nếu phát hiện kháng thể đặc hiệu chống lại vi khuẩn HP, kết quả xét nghiệm sẽ dương tính. Tuy nhiên, phương pháp này không thể xác định vi khuẩn còn hoạt động hay không, vì kháng thể có thể tồn tại ngay cả khi nhiễm khuẩn đã được loại bỏ.

2. Xét nghiệm tìm kháng nguyên HP trong phân

Xét nghiệm này sử dụng mẫu phân của bệnh nhân để tìm kháng nguyên của vi khuẩn HP. Đây là phương pháp có độ chính xác cao, thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả điều trị sau khi bệnh nhân đã dùng thuốc diệt HP. Mẫu phân cần được lấy và bảo quản đúng cách để đảm bảo kết quả chính xác. Xét nghiệm này không xâm lấn, dễ thực hiện và phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em.

3. Xét nghiệm hơi thở

Xét nghiệm hơi thở là phương pháp hiện đại, không xâm lấn và có độ chính xác cao trong chẩn đoán HP. Nguyên lý của xét nghiệm dựa vào khả năng vi khuẩn HP phân hủy ure thành carbon dioxide (CO₂). 

Bệnh nhân sẽ được cho uống dung dịch chứa ure đánh dấu carbon-13 hoặc carbon-14, sau đó thở vào thiết bị đo để phân tích. Nếu có vi khuẩn HP, lượng CO₂ trong hơi thở sẽ tăng cao. Xét nghiệm này giúp xác định tình trạng nhiễm khuẩn HP đang hoạt động, phù hợp để theo dõi sau điều trị.

4. Sinh thiết dạ dày

Sinh thiết dạ dày là phương pháp xét nghiệm xâm lấn, thường được thực hiện trong quá trình nội soi dạ dày. Bác sĩ sẽ lấy mẫu mô từ niêm mạc dạ dày để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn HP thông qua nuôi cấy, xét nghiệm urease hoặc quan sát mô học. 

Đây là phương pháp có độ chính xác cao, giúp đánh giá mức độ tổn thương niêm mạc dạ dày, nhưng thường chỉ được áp dụng khi cần chẩn đoán sâu hoặc nghi ngờ tổn thương tiền ung thư.

Cách đọc chỉ số HP trong máu

 

Khi thực hiện xét nghiệm HP trong máu, kết quả có thể trả về hai dạng: âm tính hoặc dương tính. Việc hiểu rõ ý nghĩa của từng kết quả sẽ giúp người bệnh có hướng xử lý phù hợp theo chỉ định của bác sĩ.

Kết quả âm tính

Nếu xét nghiệm HP trong máu cho kết quả âm tính, điều đó có nghĩa là cơ thể không có dấu hiệu nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Tuy nhiên, nếu người bệnh vẫn có triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đau dạ dày, ợ chua, đầy hơi,… bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác để tìm nguyên nhân. Một số xét nghiệm thay thế có thể bao gồm nội soi dạ dày, xét nghiệm hơi thở hoặc xét nghiệm tìm kháng nguyên HP trong phân.

Kết quả dương tính

Kết quả xét nghiệm HP trong máu dương tính đồng nghĩa với việc cơ thể đã có sự xuất hiện của vi khuẩn H. pylori. Tuy nhiên, điều này không xác định vi khuẩn có còn hoạt động hay không, vì kháng thể HP có thể tồn tại trong máu một thời gian ngay cả khi nhiễm khuẩn đã được loại bỏ. Nếu bác sĩ nghi ngờ tình trạng nhiễm trùng đang hoạt động, có thể cần thực hiện thêm xét nghiệm hơi thở hoặc sinh thiết dạ dày để đánh giá chính xác hơn.

Xét nghiệm máu HP có chính xác không?

 

Xét nghiệm máu có thể phát hiện vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) thông qua kháng thể trong máu, nhưng độ chính xác không cao bằng xét nghiệm phân, xét nghiệm hơi thở, sinh thiết. Phương pháp này dễ cho kết quả dương tính giả vì:

• Kháng thể HP vẫn tồn tại trong máu nhiều tháng sau khi vi khuẩn đã bị loại bỏ.
• Vi khuẩn HP có thể tồn tại ở khoang miệng, đường ruột mà không gây bệnh dạ dày.

Do đó, xét nghiệm máu không thể xác định tình trạng nhiễm khuẩn hiện tại và không được ưu tiên để chẩn đoán HP. Thông thường, tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp nhất để đảm bảo kết quả chính xác và hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Lưu ý cần biết khi thực hiện xét nghiệm chỉ số HP trong máu

 

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm Helicobacter pylori (HP) chính xác, bệnh nhân cần tuân thủ một số lưu ý sau:

• Xét nghiệm máu: Không yêu cầu nhịn ăn, nhưng cần tránh dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc giảm tiết acid trước khi xét nghiệm để không ảnh hưởng đến kết quả.
• Xét nghiệm hơi thở: Tránh uống đồ uống có cồn hoặc có gas trước khi thực hiện. Những chất này có thể làm thay đổi môi trường dạ dày, ảnh hưởng đến độ chính xác của xét nghiệm.
• Ngưng sử dụng thuốc: Nếu bạn đang dùng kháng sinh hoặc thuốc có chứa bismuth (như Trymo, Ulcersep), hãy dừng ít nhất 4 tuần trước xét nghiệm. Ngoài ra, thuốc ức chế bơm proton (PPI) như omeprazol, esomeprazol, pantoprazol cần ngưng 2 tuần trước khi làm xét nghiệm hơi thở hoặc nội soi.
• Xét nghiệm nội soi dạ dày: Cần nhịn ăn tối thiểu 8 giờ trước khi thực hiện. Ngoài ra, tránh uống sữa, cà phê hoặc các loại nước có màu đục, vì có thể làm cản trở quá trình nội soi và ảnh hưởng đến kết quả.
• Xét nghiệm phân: Mẫu phân cần được thu thập đúng cách, bảo quản theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm để đảm bảo độ chính xác khi kiểm tra kháng nguyên HP.

Như vậy, qua bài viết, bạn đã biết rằng xét nghiệm chỉ số HP trong máu là loại xét nghiệm hữu ích giúp phát hiện nhiễm Helicobacter pylori. Việc lựa chọn phương pháp xét nghiệm phù hợp giúp chẩn đoán và điều trị hiệu quả. Nếu bạn cần tư vấn về thiết bị xét nghiệm HP, hãy liên hệ với Đất Việt Medical để được hỗ trợ tốt nhất!