“Chỉ số NEUT trong máu là gì?”là thắc mắc phổ biến khi bệnh nhân nhận được kết quả xét nghiệm công thức máu và phát hiện chỉ số này tăng hoặc giảm bất thường. Việc hiểu rõ về NEUT giúp người bệnh chủ động theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm các dấu hiệu liên quan đến miễn dịch hoặc nhiễm trùng. Vậy chỉ số NEUT trong máu là gì? Tăng hay giảm NEUT có nguy hiểm không? Cùng Đất Việt Medical tìm hiểu trong bài viết sau.

Xem thêm:

• Ý nghĩa đầy đủ của 4 chỉ số mỡ máu và lời khuyên từ bác sĩ
• Chỉ số baso trong máu bằng 0 có nghĩa là gì? Cần làm gì?
• Chỉ số RDW trong máu là gì? RDW cao có sao không?

Chỉ số NEUT trong máu là gì?

Chỉ số NEUT trong máu là viết tắt của từ Neutrophil, hay còn gọi là bạch cầu trung tính. Đây là một loại bạch cầu thuộc hệ miễn dịch, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể trước các tác nhân gây nhiễm trùng như vi khuẩn và nấm. Bạch cầu trung tính là nhóm chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng số bạch cầu, thường chiếm từ 55% đến 70%.

Bạch cầu trung tính có chức năng phát hiện, tiêu diệt và loại bỏ vi khuẩn, vi nấm tại vị trí viêm nhiễm. Chúng là những bộ phận đầu tiên di chuyển đến ổ viêm, thực hiện hiện tượng thực bào để tiêu diệt mầm bệnh. Ngoài ra, NEUT cũng tham gia vào quá trình sửa chữa mô tổn thương, góp phần quan trọng trong cơ chế lành thương của cơ thể.

Chỉ số NEUT được thể hiện như thế nào trên phiếu xét nghiệm?

Trong xét nghiệm công thức máu, chỉ số NEUT được thể hiện dưới hai dạng là NEUT% (tỷ lệ phần trăm) và NEUT# (số lượng tuyệt đối):

• NEUT% phản ánh tỷ lệ bạch cầu trung tính trên tổng số bạch cầu, thường nằm trong khoảng 55% – 70%.
• NEUT# thể hiện số lượng tuyệt đối của bạch cầu trung tính trong một microlít máu, đơn vị thường dùng là G/L hoặc 10 mũ 9 tế bào/L.

Ở người trưởng thành khỏe mạnh, chỉ số NEUT# bình thường dao động từ 2,500 đến 7,000 tế bào/microlít, tương đương 2,5 – 7 G/L. Nếu chỉ số này dưới 1,500 tế bào/microlít, được coi là giảm bạch cầu trung tính (neutropenia); nếu vượt quá 7,700 tế bào/microlít, là tăng bạch cầu trung tính (neutrophilia).

Sự thay đổi chỉ số NEUT thường là phản ứng của cơ thể trước tình trạng nhiễm trùng, viêm cấp tính, hoặc một số bệnh lý về tủy xương, miễn dịch và thậm chí ung thư. Ngoài ra, một số yếu tố sinh lý như căng thẳng, vận động mạnh, hoặc dùng thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến chỉ số NEUT tạm thời. Vì vậy, khi chỉ số NEUT trong máu tăng hoặc giảm, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định nguyên nhân và hướng xử trí phù hợp.

Chỉ số NEUT trong máu cao có nguy hiểm không?

Tình trạng chỉ số NEUT trong máu cao hay còn gọi là neutrophilia, xảy ra khi số lượng bạch cầu trung tính vượt ngưỡng bình thường. Giá trị này thường được xác định là trên 7.700 tế bào/microlít hoặc NEUT% cao hơn 70%. Khi chỉ số NEUT tăng cao đến mức trên 11.000 tế bào/microlít, người bệnh có thể được chẩn đoán mắc tăng bạch cầu trung tính hay neutrophilic leukocytosis.

Tăng NEUT thường phản ánh tình trạng cơ thể đang phải phản ứng với yếu tố bất thường như nhiễm khuẩn cấp tính, viêm nặng hoặc tổn thương mô. Nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn, tuy nhiên một số giai đoạn sớm của nhiễm virus hoặc nhiễm nấm, ký sinh trùng cũng có thể làm tăng NEUT. Ngoài ra, các tình trạng viêm mạn tính như viêm khớp dạng thấp, viêm loét đại tràng, cơn đau do hồng cầu hình liềm hoặc suy thận cấp cũng liên quan đến hiện tượng này.

Một số loại thuốc như corticosteroid, lithium hay thuốc chống động kinh có thể gây tăng NEUT tạm thời. Đặc biệt, chỉ số NEUT cao còn được ghi nhận trong các bệnh lý ác tính như bạch cầu mạn dòng tủy, ung thư hạch Hodgkin, hoặc các khối u ác tính tại phổi và các cơ quan khác.

Việc NEUT tăng không phải là bệnh lý độc lập mà là biểu hiện của tình trạng nền trong cơ thể. Bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng và kết quả cận lâm sàng khác để xác định nguyên nhân, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. Nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời, tăng NEUT kéo dài có thể ảnh hưởng đến khả năng phản ứng miễn dịch và sức khỏe tổng thể của người bệnh.

Chỉ số NEUT trong máu thấp có đáng lo ngại?

Khi chỉ số NEUT trong máu thấp, tức dưới 1.500 tế bào/microlít, tình trạng này được gọi là giảm bạch cầu trung tính hay neutropenia. Nếu NEUT tiếp tục giảm xuống dưới 500 tế bào/microlít, người bệnh được xem là mắc neutropenia mức độ nặng. Tình trạng này làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm trùng, kể cả từ những vi khuẩn thông thường vốn không gây bệnh ở người khỏe mạnh.

Neutropenia có thể là bẩm sinh (xuất hiện từ lúc sinh) hoặc mắc phải do nhiều yếu tố. Nguyên nhân phổ biến là do điều trị ung thư, đặc biệt là hóa trị và xạ trị, bởi các phương pháp này gây ức chế hoạt động của tủy xương (nơi sản xuất bạch cầu). Một số bệnh lý ác tính như bạch cầu, u lympho, hoặc đa u tủy xương cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh bạch cầu trung tính.

Ngoài ra, nhiễm trùng virus như HIV, thủy đậu, viêm gan hoặc virus Epstein-Barr có thể gây ức chế tủy xương tạm thời, dẫn đến giảm NEUT. Các trường hợp nhiễm khuẩn nặng gây nhiễm trùng huyết cũng khiến số lượng NEUT sụt giảm nghiêm trọng.

Tình trạng giảm NEUT còn có thể bắt nguồn từ thiếu hụt vi chất như vitamin B12, acid folic, đồng hoặc từ rối loạn tự miễn như lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp. Một số loại thuốc như kháng sinh (penicillin, vancomycin), thuốc kháng virus, thuốc chống động kinh, thuốc điều hòa nhịp tim hoặc thuốc chống viêm không steroid cũng đã được ghi nhận là nguyên nhân gây neutropenia do thuốc.

Dù có thể là tạm thời hoặc kéo dài, giảm NEUT luôn là dấu hiệu cần được theo dõi cẩn thận, đặc biệt khi người bệnh có biểu hiện sốt, loét niêm mạc, nhiễm trùng tái phát. Việc chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng để hạn chế nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Khi nào nên xét nghiệm chỉ số NEUT?

Người bệnh nên xét nghiệm chỉ số NEUT khi xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo bất thường trong hệ miễn dịch hoặc tình trạng nhiễm trùng, viêm kéo dài. Cụ thể:

• Sốt không rõ nguyên nhân, đặc biệt khi nhiệt độ từ 38°C trở lên: Đây có thể là phản ứng của cơ thể khi đối mặt với nhiễm khuẩn hoặc bệnh lý viêm;
• Cảm giác mệt mỏi kéo dài, chóng mặt hoặc ngất xỉu: Thường gặp ở người có chỉ số NEUT thấp do cơ thể không đủ khả năng bảo vệ trước các tác nhân gây bệnh;
• Viêm họng, nổi hạch ở cổ, loét miệng hoặc hậu môn: Những biểu hiện này phản ánh tình trạng suy giảm miễn dịch, dễ gặp ở người có NEUT thấp;
• Tiêu chảy hoặc đau rát khi đi tiểu, đau hoặc sưng đỏ tại các vết thương hở: Là dấu hiệu cảnh báo có nhiễm trùng tiến triển;
• Đau nhức khớp, vết thương lâu lành hoặc tái nhiễm nhiều lần: Là biểu hiện đặc trưng khi chỉ số NEUT trong máu cao, cho thấy cơ thể đang phản ứng với tình trạng viêm mạn tính hoặc bệnh lý nền cần được làm rõ.

Xét nghiệm chỉ số NEUT như thế nào?

Hiện nay có 3 phương pháp xét nghiệm chỉ số NEUT phổ biến như:

1. Xét nghiệm công thức máu toàn phần

Xét nghiệm công thức máu toàn phần(CBC) là phương pháp đầu tiên được sử dụng để xác định chỉ số NEUT. Xét nghiệm này giúp đếm tổng số các loại tế bào máu bao gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Đặc biệt, xét nghiệm công thức máu bằng máy đếm laser cho biết tỷ lệ phần trăm từng loại bạch cầu, trong đó có neutrophil. Việc đánh giá chính xác NEUT giúp bác sĩ phát hiện sớm dấu hiệu nhiễm trùng, bệnh tự miễn hoặc ung thư huyết học. 

 

Máy xét nghiệm huyết học Zybio Z50 do Đất Việt Medical phân phối chính hãng, có khả năng phân tích 29 thông số huyết học, bao gồm đầy đủ 5 nhóm bạch cầu, tốc độ lên đến 60 test/giờ, giúp cung cấp kết quả nhanh chóng và chính xác, hỗ trợ kịp thời cho bác sĩ trong quá trình chẩn đoán và điều trị. Đất Việt Medical cam kết đồng hành cùng các cơ sở y tế, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

2. Xét nghiệm số lượng tuyệt đối bạch cầu trung tính (ANC)

ANC là chỉ số được tính từ kết quả phần phân biệt bạch cầu trong công thức máu. ANC phản ánh chính xác số lượng neutrophil thực sự trong máu, thường được sử dụng để đánh giá mức độ suy giảm miễn dịch, đặc biệt ở bệnh nhân đang điều trị ung thư hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng tái phát.

3. Sinh thiết tủy xương

Sinh thiết tủy xương là một xét nghiệm chuyên sâu giúp đánh giá trực tiếp khả năng sinh tế bào máu của cơ thể. Kỹ thuật viên sẽ lấy một mẫu nhỏ tủy xương từ xương chậu hoặc xương ức để kiểm tra dưới kính hiển vi. Phương pháp này giúp xác định nguyên nhân gây tăng hoặc giảm NEUT, đồng thời phát hiện sớm các bệnh lý như suy tủy, rối loạn sinh tủy hoặc bệnh ác tính về máu.

Với bài viết có chủ đề “Chỉ số NEUT trong máu là gì?”, hy vọng người bệnh đã hiểu việc tăng hay giảm NEUT đều có thể phản ánh những rối loạn tiềm ẩn trong cơ thể và cần được đánh giá đúng cách. Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và đáng tin cậy, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín, được trang bị máy xét nghiệm huyết học hiện đại như Zybio Z50, giúp hỗ trợ chẩn đoán nhanh chóng và hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe toàn diện.